🐮 లంపి స్కిన్ వ్యాధికి సిఫార్సు చేయబడిన సాంప్రదాయ చికిత్సలు

        లంపి స్కిన్ వ్యాధి అనేది ఒక వైరల్ ఇన్ఫెక్షన్. ఈ వ్యాధికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా లేదా అధికారికంగా నిర్ధారించబడిన నిర్దిష్ట ఆయుర్వేద మందు అంటూ ఏదీ లేదు. అయితే, భారత ప్రభుత్వం మరియు పశువైద్య నిపుణులు ఈ వైరస్ యొక్క లక్షణాల నిర్వహణకు, రోగనిరోధక శక్తిని పెంచడానికి మరియు చర్మ గాయాలను నయం చేయడానికి కొన్ని సాంప్రదాయ, మూలికా ఔషధాల (Herbal treatments) మిశ్రమాలను సిఫార్సు చేస్తున్నారు.

        ఈ చికిత్సలు ప్రధానంగా లక్షణాల ఉపశమనం (Symptomatic Relief) మరియు ద్వితీయ బ్యాక్టీరియా ఇన్ఫెక్షన్ల నివారణ కోసం ఉపయోగపడతాయి.

ఇక్కడ కొన్ని సాధారణంగా ఉపయోగించే ఆయుర్వేద/మూలికా చికిత్సల వివరాలు ఉన్నాయి:

1. 🤧 రోగనిరోధక శక్తి పెంపు (Immunity Booster)

పశువుల రోగనిరోధక శక్తిని పెంచడం ద్వారా వైరస్‌తో పోరాడే శక్తిని ఇవ్వడానికి ఈ మిశ్రమాన్ని నోటి ద్వారా ఇస్తారు.

• 
  
  మిశ్రమ పదార్థాలు:

• వేపాకు (Neem leaves)

• తమలపాకులు (Betel leaves)

• నల్ల మిరియాలు (Black pepper)

• బెల్లం (Jaggery)

• ఉప్పు (Salt) లేదా రాతి ఉప్పు (Rock salt)

ఉపయోగించే విధానం:  ఒక  మోతాదు మందు కోసం 10 తమలపాకులు, 10 గ్రా. మిరియాలు, 10 గ్రా. ఉప్పు, 100 గ్రాముల బెల్లం, 10 గ్రా. వేపాకు తీసుకోవాలి. వేపాకులు, తమలపాకులు, ఉప్పు కలిపి మెత్తని మిశ్రమం లాగా చేసుకోవాలి. దీన్ని బెల్లంతో కలిపి లడ్డులాగా చేసి మొదటి రోజు ప్రతి మూడు గంటలకు ఒక సారి తాజాగా చేసి ఒక మోతాదును తినిపించాలి. రెండవ రోజు నుంచి రోజుకు మూడుసార్లు, ఇలా వారం రోజుల వరకు తినిపించాలి. 

2. ✨ చర్మ గాయాలు, పుండ్ల ఉపశమనం (Wound Healing & Pain Relief)

చర్మంపై ఏర్పడిన బొడిపెలు పగిలి పుండ్లుగా మారినప్పుడు, అవి చీము పట్టకుండా, త్వరగా మానడానికి ఈ లేపనం (External Application) ఉపయోగిస్తారు.

• లేపన పదార్థాలు 1:

  • వేప నూనె (Neem Oil): యాంటీమైక్రోబయల్ (సూక్ష్మజీవుల నిరోధక) గుణాలను కలిగి ఉంటుంది.

  • పసుపు పొడి (Turmeric Powder): యాంటీసెప్టిక్, యాంటీ ఇన్‌ఫ్లమేటరీ గుణాలు ఉంటాయి.

  • వెల్లుల్లి పేస్ట్ (Garlic Paste): యాంటీవైరల్, యాంటీమైక్రోబయల్ గుణాలు ఉంటాయి.

  • ఆముదం (Castor Oil) లేదా కొబ్బరి నూనె (Coconut Oil): ఆధారం (Base) గా ఉపయోగపడుతుంది.

• ఉపయోగించే విధానం: ఈ పదార్థాలన్నింటినీ కలిపి పేస్ట్‌గా చేసి, బొడిపెలపై లేదా పుండ్ల మీద రోజుకు 2-3 సార్లు రాయాలి.

• లేపన పదార్థాలు 2: 

        గుప్పెడు కుప్పింటు ఆకులు, గుప్పెడు వేపాకులు, గుప్పెడు గోరింటాకు, గుప్పెడు తులసి ఆకులు, పది వెల్లుల్లిపాయలు, 10 గ్రా పసుపు పౌడర్, 500 మీ. లీ. కొబ్బరి నూనె, గుప్పెడు సీతాఫలం ఆకులు, 10 గ్రాముల కర్పూరం తీసుకోవాలి. కొబ్బరి నూనె వదిలేసి మిగతాది మిశ్రమంలా చేసి దాన్ని 500 ml నూనెలో మరిగించి చల్లార్చాలి. పశువు శరీరంపై గాయాలను శుభ్రంగా కడిగి ఆ తర్వాత తయారు చేసిన మిశ్రమాన్ని గాయంపైన రాయాలి.  

3. 🔥 జ్వరం, వాపు తగ్గించడానికి

జ్వరం, వాపు లక్షణాల నుండి ఉపశమనం కోసం కూడా కొన్ని మూలికలను ఉపయోగిస్తారు.

• మిశ్రమ పదార్థాలు:

  • తుమ్మి ఆకులు (Leucas aspera)

  • తులసి ఆకులు (Tulsi leaves)

• ఉపయోగించే విధానం: వీటిని నూరి, కొంత నీటిలో కలిపి పశువులకు తాపడం.

🛑 ముఖ్య గమనిక (Disclaimer)

1. పశువైద్యుని సలహా తప్పనిసరి: పైన తెలిపిన ఆయుర్వేద/సాంప్రదాయ చికిత్సలను పశువైద్య నిపుణుడి పర్యవేక్షణలో మాత్రమే ఉపయోగించాలి. ఇవి ప్రధాన చికిత్సకు సహాయక (Supportive) చికిత్సలుగా పనిచేస్తాయి.

2. ప్రాథమిక చికిత్స: లంపి స్కిన్ వ్యాధి వైరల్ ఇన్ఫెక్షన్ కాబట్టి, పశువైద్యులు సిఫార్సు చేసిన యాంటీబయాటిక్స్ (ద్వితీయ బ్యాక్టీరియా ఇన్ఫెక్షన్లను నివారించడానికి), నొప్పి నివారణ మందులు (Pain Killers), మరియు జ్వరం మందులు ఇవ్వడం చాలా ముఖ్యం.

3. టీకాలే నివారణ మార్గం: LSD నివారణకు అత్యంత ప్రభావవంతమైన మార్గం టీకాలు (Vaccination) వేయించడం. మీ పశువులకు తప్పనిసరిగా టీకాలు వేయించండి.

మీరు మీ ప్రాంతంలోని పశువైద్యుడిని సంప్రదించి, మీ పశువు యొక్క ప్రస్తుత పరిస్థితికి తగిన ఆయుర్వేద లేదా సాంప్రదాయ మందులను తెలుసుకోవడం ఉత్తమం.

🐮 లంపి స్కిన్ వ్యాధి (LSD) లక్షణాలు

        లంపి స్కిన్ వ్యాధి (LSD) అనేది పశువులకు సోకే ఒక వైరల్ ఇన్ఫెక్షన్. ఈ వ్యాధి ప్రపంచవ్యాప్తంగా పశువుల ఆరోగ్యంపై తీవ్ర ప్రభావం చూపుతూ, పాడి రైతులను ఆర్థికంగా దెబ్బతీస్తోంది. ఈ వ్యాధి గురించి, ముఖ్యంగా దాని లక్షణాల గురించి తెలుసుకోవడం అనేది పశువులకు సకాలంలో చికిత్స అందించడానికి, ఇతర పశువులకు వ్యాప్తి చెందకుండా నివారించడానికి చాలా ముఖ్యం.

లంపి స్కిన్ వ్యాధి లక్షణాలు ఏమిటో ఇప్పుడు వివరంగా తెలుసుకుందాం.

---

🤔 లంపి స్కిన్ వ్యాధి (LSD) అంటే ఏమిటి?

        లంపి స్కిన్ వ్యాధి అనేది 'కాప్రిపాక్స్ వైరస్' (Capripoxvirus) వల్ల పశువులకు సోకే అంటువ్యాధి. ఈ వైరస్ ముఖ్యంగా ఆవులు, గేదెలకు సోకుతుంది. ఈ వ్యాధి సోకిన పశువుల చర్మంపై బొడిపెలు (Lumps) ఏర్పడటం దీని ప్రధాన లక్షణం, అందుకే దీనికి 'లంపి స్కిన్' వ్యాధి అని పేరు వచ్చింది.

🔬 లంపి స్కిన్ వ్యాధి ప్రధాన లక్షణాలు

        LSD లక్షణాలు సాధారణంగా వైరస్ సోకిన 2 నుండి 5 వారాల తర్వాత కనిపిస్తాయి. ముఖ్యంగా గమనించదగిన లక్షణాలు ఈ విధంగా ఉన్నాయి:

1. 🌡️ తీవ్రమైన జ్వరం (Pyrexia)

        వ్యాధి ప్రారంభంలో, పశువులకు ఒక్కసారిగా అధిక జ్వరం (104°F నుండి 107°F వరకు) వస్తుంది. జ్వరం 4 నుండి 7 రోజుల వరకు కొనసాగవచ్చు. జ్వరం రాగానే పశువులు ఆహారం తీసుకోవడం మానేసి, నీరసంగా కనిపిస్తాయి.

2. 🪨 చర్మంపై బొడిపెలు/ముద్దలు (Lumps/Nodules)

ఇది ఈ వ్యాధి యొక్క అత్యంత ప్రత్యేకమైన, ముఖ్యమైన లక్షణం.

• ఏర్పడటం: జ్వరం తగ్గిన తర్వాత లేదా జ్వరంతో పాటు చర్మంపై 1 నుండి 7 సెంటీమీటర్ల పరిమాణంలో గుండ్రని, గట్టి బొడిపెలు ఏర్పడతాయి.

• ప్రదేశాలు: ఈ బొడిపెలు తల, మెడ, వీపు, కాళ్లు, తోక, అంగం/యోని చుట్టూ, పొదుగు వంటి శరీరంలోని అన్ని భాగాలపై ఏర్పడతాయి.

• పరిణామం: కొన్ని రోజులకు ఈ బొడిపెలు మధ్యలో కుళ్లిపోయి, పుండులా (Ulceration) మారి, లోపల ఉన్న కణజాలం (Nekrotic tissue) బయటకు వస్తుంది. ఇది పశువులకు విపరీతమైన నొప్పిని, అసౌకర్యాన్ని కలిగిస్తుంది.

3. 💧 ఇతర స్రావాలు (Secretions)

• కంటి స్రావాలు (Ocular Discharge): కళ్ళ నుండి నీరు కారడం లేదా పీచు వంటి స్రావాలు (Mucopurulent discharge) రావడం.

• ముక్కు స్రావాలు (Nasal Discharge): ముక్కు నుండి కూడా పీచు వంటి స్రావాలు కారడం లేదా ముక్కు లోపల పుండ్లు పడటం.

4. 🦵 కాళ్ల వాపు (Limb Edema)

        వ్యాధి తీవ్రంగా ఉన్నప్పుడు, పశువుల కాళ్లు విపరీతంగా వాపుకు గురవుతాయి. దీంతో పశువులు నడవడానికి ఇబ్బంది పడతాయి.

5. 🥛 పాల ఉత్పత్తి తగ్గడం (Reduced Milk Yield)

        పాడి పశువులలో పాల ఉత్పత్తి అకస్మాత్తుగా గణనీయంగా తగ్గిపోతుంది. కొన్నిసార్లు ఈ తగ్గుదల పూర్తిగా పాల ఉత్పత్తి ఆగిపోయే వరకు దారితీయవచ్చు.

6. 🤰 పునరుత్పత్తి సమస్యలు (Reproductive Issues)

• గర్భస్థ పశువుల్లో: గర్భస్రావాలు (Abortions) అయ్యే ప్రమాదం ఉంది.

• ఎద్దులలో: వృషణాల వాపు వల్ల సంతానోత్పత్తి (Fertility) తగ్గిపోవచ్చు లేదా తాత్కాలికంగా ఆగిపోవచ్చు.

⚠️ ఇతర లక్షణాలు

పైన పేర్కొన్న వాటితో పాటు, కింది లక్షణాలు కూడా కనిపించవచ్చు:

• నోటిలో, ఆహారనాళంలో పుండ్లు (Ulcers in mouth and alimentary tract).

• లింఫ్ గ్రంథులు (శోషరస గ్రంథులు) వాపు.

• ఆకలి మందగించడం (Anorexia) మరియు నీరసం.

• శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది (Dyspnea), కొన్నిసార్లు శ్వాసనాళంలో బొడిపెలు ఏర్పడటం వల్ల.

• పశువుల బరువు , తోలు నాణ్యత తగ్గి కొన్ని సార్లు వాటి ప్రాణాలు పోతాయి. 

తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు (FAQs)

1. లంపి స్కిన్ వ్యాధి మానవులకు సోకుతుందా?
లేదు. ఇది కేవలం పశువులకు మాత్రమే వస్తుంది.

2. ఈ వ్యాధి వచ్చిన పశువుల పాలు ఉపయోగించవచ్చా?
డాక్టర్ సూచనల మేరకు మాత్రమే ఉపయోగించాలి.

ముగింపు, రైతులకు సందేశం

        లంపి స్కిన్ వ్యాధి ప్రమాదకరమైనప్పటికీ, సకాలంలో లక్షణాలను గుర్తించి, వెంటనే పశువైద్యుడిని సంప్రదించడం, టీకాలపై శ్రద్ధ వహించడం ద్వారా మీ పశువులను రక్షించుకోవచ్చు.

మీ పశువుల ఆరోగ్యంపై నిరంతరం శ్రద్ధ వహించండి, అప్రమత్తంగా ఉండండి!

🐐 బోయర్ మేకలు (Boer Goats) - పూర్తి సమాచారం

 

       బోయర్ అనేది దక్షిణాఫ్రికా (South Africa) దేశానికి చెందిన ఒక ప్రముఖ మేకల జాతి. ఈ జాతి మేకలు తక్కువ సమయంలో ఎక్కువ బరువు పెరగడం, అధిక మాంస నాణ్యత మరియు గట్టిదనం (Hardiness) వంటి లక్షణాల వల్ల ప్రపంచంలోనే అత్యంత లాభదాయకమైన మాంసం మేక జాతిగా పరిగణించబడుతున్నాయి.

లక్షణం	వివరాలు
ప్రధాన ఉపయోగం	మాంసం ఉత్పత్తి (Meat Production).
పుట్టిన దేశం	దక్షిణాఫ్రికా.
శారీరక నిర్మాణం	ఇవి స్థూలంగా, దృఢంగా, బాగా కండలు కలిగి ఉండి పెద్ద ఆకారాన్ని కలిగి ఉంటాయి.
రంగు	ప్రత్యేకమైన రంగు గుర్తింపు ఉంటుంది: శరీరం అంతా తెలుపు రంగులో ఉండి, తల మాత్రం ఎరుపు-గోధుమ రంగులో ఉంటుంది. చెవులు పొడవుగా వేలాడుతూ ఉంటాయి.
బరువు (సుమారు)	మగ మేకలు (Bucks): 110 నుండి 135 కిలోగ్రాములు.
	ఆడ మేకలు (Does): 90 నుండి 100 కిలోగ్రాములు.
పిల్లల బరువు	ఈ మేక పిల్లలు కేవలం 90 రోజుల్లోనే 20-30 కిలోగ్రాముల బరువు పెరుగుతాయి.
పునరుత్పత్తి	ఒకే ఈతలో తరచుగా 2 లేదా 3 పిల్లలను కూడా ఇస్తాయి.

💰 బోయర్ మేకల పెంపకం లాభాలు (Advantages)

1. అత్యంత వేగవంతమైన ఎదుగుదల (Fast Growth): ఇతర దేశీయ మేక జాతుల కంటే బోయర్ పిల్లలు చాలా త్వరగా, తక్కువ సమయంలో మార్కెట్ బరువుకు చేరుకుంటాయి. దీనివల్ల రైతులకు త్వరగా లాభాలు వస్తాయి.

2. అధిక మాంస నాణ్యత: వీటి మాంసం నాణ్యత (Lean Meat) చాలా బాగుంటుంది. ఇందులో కొవ్వు తక్కువగా ఉంటుంది, కాబట్టి మార్కెట్‌లో మంచి ధర లభిస్తుంది.

3. ఎక్కువ సంతానోత్పత్తి (High Fertility): ఈ మేకలు ఏడాది పొడవునా పిల్లలను కనే సామర్థ్యం కలిగి ఉంటాయి మరియు ఎక్కువ ఈతలలో రెట్టింపు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ పిల్లలను ఇస్తాయి.

4. అనుకూలత (Adaptability): బోయర్ మేకలు వేర్వేరు వాతావరణ పరిస్థితులకు తట్టుకొని పెరిగే సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంటాయి.

🧑‍🌾 పెంపకంలో తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు (Management)

• దాణా (Feeding): అధిక బరువు పెరగడం కోసం, వీటికి కేవలం మేత మాత్రమే కాకుండా, నాణ్యమైన దాణా మిశ్రమాన్ని (Concentrate Feed) కూడా అందించాలి.

• షెడ్ నిర్వహణ (Housing): నీరు నిలవని, మంచి వెంటిలేషన్ (గాలి, వెలుతురు) ఉండే షెడ్లను ఏర్పాటు చేయాలి. కేజ్ (Cage) పద్ధతిలో కూడా పెంచవచ్చు.

• ఆరోగ్యం: తరచుగా వచ్చే కడుపులోని పురుగులను (Parasites) నియంత్రించడానికి క్రమం తప్పకుండా మందులు ఇవ్వాలి. అలాగే, ఇతర మేక జాతులకు వేసే అన్ని ముఖ్యమైన వ్యాధి నిరోధక టీకాలు (Vaccinations) తప్పక వేయించాలి.

        బోయర్ మేకల పెంపకంలో సరైన యాజమాన్య పద్ధతులు పాటిస్తే, రైతులు ఇతర జాతుల కంటే ఎక్కువ ఆదాయాన్ని ఆర్జించడానికి అవకాశం ఉంటుంది.

తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు (FAQs)

1. బోయర్ మేకలు భారతదేశానికి సరిపోతాయా?
అవును, సరైన సంరక్షణ ఉంటే చాలా రాష్ట్రాల్లో బాగా పెరుగుతాయి.

2. బోయర్ మేక ధర ఎంత ఉంటుంది?
వయస్సు, బరువు, నాణ్యతపై ఆధారపడి ధర మారుతుంది.

ముగింపు (Conclusion):

        Boer మేకలు మాంసం పాడి వ్యవసాయం కోసం అత్యంత లాభదాయకమైన జాతిగా నిలుస్తున్నాయి. సరైన నిర్వహణ, పోషణ మరియు ఆరోగ్య సంరక్షణతో, ఈ జాతి ద్వారా రైతులు శక్తివంతమైన ఆదాయాన్ని పొందగలుగుతారు.

పుట్టగొడుగుల పెంపకం పై ఉచిత అవగాహన కార్యక్రమం - 13-12-2025

        నిరుద్యోగ యువత మరియు మహిళల కోసం ఒక అద్భుతమైన స్వయం ఉపాధి అవకాశం మీ ముందు ఉంది! తక్కువ స్థలం, తక్కువ పెట్టుబడితో అధిక లాభాలు అందించే శక్తి పుట్టగొడుగుల పెంపకానికి ఉంది. ఈ అవకాశాన్ని ఎలా అందిపుచ్చుకోవాలో తెలియజేయడానికి తెలంగాణ ప్రభుత్వం ఒక ప్రత్యేక అవగాహన కార్యక్రమాన్ని నిర్వహిస్తోంది.

కార్యక్రమ ముఖ్య ఉద్దేశం: తెలంగాణలోని నిరుద్యోగ యువతకు మరియు మహిళలకు ఆర్థిక స్వావలంబన కల్పించడం.

కార్యక్రమ వివరాలు (Details at a Glance):

తేదీ (Date)      :  డిసెంబర్ 13, 2025

వేదిక (Venue) : తెలంగాణ హార్టికల్చర్ ట్రైనింగ్ ఇన్స్టిట్యూట్, రెడ్ హిల్స్, నాంపల్లి, హైదరాబాద్.

సమయం (Time): 10:00 AM to 1:00 PM

రిజిస్ట్రేషన్ ప్రక్రియ: Spot registration 

రిజిస్ట్రేషన్ ఫీజు : RS. 100/-

Google Location : https://maps.app.goo.gl/Gr92vSqQfsmuYFjQ8 

ఇప్పుడే రిజిస్టర్ చేసుకోండి!

సీట్లు పరిమితంగా ఉన్నందున, ఈ అద్భుతమైన అవకాశాన్ని కోల్పోకుండా ఉండటానికి వెంటనే రిజిస్టర్ చేసుకోండి.

మరిన్ని వివరాలకు సంప్రదించండి:

• B. Manga HO: 8977714411
• Shujauddin    : 8688848714

ఈ కార్యక్రమంలో మీరు ఏమి నేర్చుకుంటారు?

ఈ అవగాహన కార్యక్రమంలో నిపుణులు పుట్టగొడుగుల పెంపకం యొక్క A-to-Z వివరాలను తెలియజేస్తారు. మీరు తెలుసుకోబోయే కొన్ని అంశాలు:

• పుట్టగొడుగుల రకాలు (ఊరగాయ పుట్టగొడుగు, మిల్కీ, బటన్ రకాలు) మరియు వాటి పెంపకం పద్ధతులు.

• తక్కువ ఖర్చుతో పెంపకం కేంద్రం ఏర్పాటు.

• పుట్టగొడుగుల సాగుకు అవసరమైన వాతావరణం, నియంత్రణ.

• మార్కెటింగ్ చిట్కాలు మరియు లాభదాయకత వివరాలు.

• ప్రభుత్వ రాయితీలు (సబ్సిడీలు) మరియు రుణాల గురించి సమాచారం.

పంట దిగుబడికి తొలి అడుగు: విత్తనాల మొలకశాతం లెక్కించే సులభ పద్ధతులు

        నాణ్యమైన దిగుబడికి నాణ్యమైన విత్తనమే ఆధారం. మనం పొలంలో విత్తే ప్రతి విత్తనం మొలకెత్తితేనే, చివరికి ఆశించిన స్థాయిలో మొక్కల సంఖ్య (Plant Population) ఉంటుంది. మొలకశాతం (Germination Percentage) తక్కువగా ఉంటే, పంట ప్రారంభం నుంచే దిగుబడిపై ప్రతికూల ప్రభావం పడుతుంది.

        ఈ సమస్యను నివారించడానికి, మీరు కొనుగోలు చేసిన విత్తనాల నాణ్యతను మీరే సులభంగా పరీక్షించుకోవచ్చు. దీని కోసం వ్యవసాయ పరిశోధనాలయాలకు వెళ్లాల్సిన అవసరం లేదు.

        ఈ ఆర్టికల్‌లో, వివిధ రకాల విత్తనాలకు మొలకశాతాన్ని ఇంట్లోనే తెలుసుకునేందుకు వీలైన రెండు సరళమైన పద్ధతులను తెలుసుకుందాం.

1. చిన్న విత్తనాల కోసం: పేపర్ టవల్/గుడ్డ చుట్ట పద్ధతి (The Rolled Paper/Cloth Method):

        వరి, పత్తి, పొద్దుతిరుగుడు, జోన్ వంటి విత్తనాల మొలకశాతం తెలుసుకోవటానికి ఈ పద్దతి అనుకూలం,

📝 పద్ధతి మరియు దశలు

• 100 విత్తనాలు లెక్కించండి: మీరు పరీక్షించాలనుకుంటున్న విత్తనం నుంచి సరిగ్గా 100 విత్తనాలను జాగ్రత్తగా లెక్కించండి.

• తడి వస్త్రం సిద్ధం చేయండి: ఒక మందపాటి పేపర్ టవల్‌ను (లేదా గోనె సంచి వంటి మందపాటి గుడ్డను) తీసుకొని, దాన్ని నీటితో బాగా తడపాలి. ఇది తేమగా ఉండాలి, కానీ నీరు కారేంత తడిగా ఉండకూడదు.

• అమరిక: తడిపిన వస్త్రాన్ని నేలపై పరిచి, దానిపై లెక్కించిన 100 విత్తనాలను వరుసగా, ఒకదానికొకటి తాకకుండా అమర్చండి.

• చుట్టడం (Roll): విత్తనాలపై మరో తడిపిన గుడ్డ/పేపర్ టవల్‌ను కప్పి, ఈ రెండింటినీ కలిపి చాపలా గట్టిగా చుట్టండి (Roll up like a mat).

• నిల్వ మరియు తేమ: ఈ చుట్టను (రోల్‌ను) దారంతో కట్టి, లోతుగా ఉన్న ఒక పాత్రలో నిటారుగా లేదా ఏటవాలుగా ఉంచండి. అప్పుడప్పుడు నీటిని చల్లుతూ, చుట్ట ఎండిపోకుండా తేమను నిలకడగా ఉండేలా చూసుకోండి.

• ఫలితం: విత్తన రకాన్ని బట్టి 4 నుంచి 8 రోజుల్లో మొలకలు వస్తాయి.

2. లావు గింజల కోసం: ఇసుక ట్రే పద్ధతి (The Sand Tray/Pot Method)

ఆముదం, వేరుశెనగ, శనగలు, ప్రత్తి, పెసర, మినుము వంటి లావు గింజలు లేదా గుండ్రని విత్తనాలను పరీక్షించడానికి ఈ పద్ధతి అనుకూలం.

📝 పద్ధతి మరియు దశలు

• ట్రే ఎంపిక: ఒక ప్లాస్టిక్ ట్రేను లేదా చిన్న కుండను తీసుకోండి.

• మట్టి/ఇసుక: దానిని శుభ్రమైన ఇసుకతో లేదా సారవంతమైన మట్టి మిశ్రమంతో నింపాలి.

• విత్తడం: లెక్కించిన 100 విత్తనాలను సుమారుగా ఒక అంగుళం (inch) లోతుగా నిర్ణీత దూరంలో విత్తండి.

• తేమ నిర్వహణ: విత్తనాలు విత్తిన తర్వాత మట్టిని నీటితో బాగా తడిపి, ఆ తర్వాత నుంచి తేమ ఆరిపోకుండా చూసుకోండి. మట్టిని బురదగా చేయకూడదు.

• ఫలితం: సాధారణంగా 7 నుంచి 10 రోజుల్లో మొలకలు వస్తాయి.

🔬 మొలకశాతం లెక్కించడం & ఫలితాల విశ్లేషణ

రెండు పద్ధతుల్లోనూ, నిర్ణీత సమయం తర్వాత మొలకెత్తిన విత్తనాల సంఖ్యను లెక్కించాలి.

మొలకశాతం (Germination %) = (మొలకెత్తిన విత్తనాల సంఖ్య / 100) x 100

ఉదాహరణకు, మీరు వేసిన 100 విత్తనాలలో 80 విత్తనాలు మొలకెత్తితే, మొలకశాతం 80% అని అర్థం.

ప్రధాన పంటలకు కనీస మొలకశాతం (వంద విత్తనాలకు) ఎంత ఉండాలి?

 మొక్కజొన్న (సంకర రకాలు) - 90% 

శనగ -- 85% 

జొన్న, కంది, పెసర, మినుము, జీలుగ, అలసంద -- 75%

ఆముదం, వేరుశెనగ, ప్రొద్దుతిరుగుడు, సోయాచిక్కుడు -- 70%

పత్తి, బెండ, క్యాలీఫ్లవర్ - 65%

మిరప, బీర, పుచ్చ, సొరకాయ, పొట్లకాయ, పాలకూర - 60% 

        100 విత్తనాలకు పై విధంగా మొలక శతం ఉంటే ఆ విత్తనాల ద్వారా మంచి దిగుబడులకు అవకాశం ఉంటుందని అర్ధం చేసుకోవచ్చు. 

        ఈ సాధారణ పద్ధతి ద్వారా మీరు డబ్బు ఆదా చేసుకోవడమే కాకుండా, మీ పంట ప్రారంభం నుండే సరైన మొక్కల సంఖ్యను నిర్వహించగలుగుతారు. కాబట్టి, విత్తనాలు విత్తే ముందు ఈ పరీక్షను తప్పక చేయండి.

🌧️ ఉత్తర హస్తలు వృష్టికి ప్రమాణం

        భారతీయ వ్యవసాయ సంస్కృతిలో, వాతావరణ అంచనాల కోసం తరతరాలుగా నక్షత్రాల ఆధారిత సామెతలను ఉపయోగిస్తున్నారు. అలాంటి ముఖ్యమైన సామెతలలో ఒకటి: "ఉత్తర హస్తలు వృష్టికి ప్రమాణం"

🌾 సామెత వివరణ మరియు అర్థం (Proverb Explanation and Meaning)

        ఈ సామెత యొక్క ప్రధాన ఉద్దేశం, సెప్టెంబర్ మరియు అక్టోబర్ నెలల్లో వచ్చే వర్షాలు ఎంత ముఖ్యమైనవో రైతులకు తెలియజేయడమే. ఈ వర్షాలు కురిస్తేనే మంచి పంట పండుతుందని పూర్వీకులు నమ్మేవారు.

ఈ సామెత గురించి వివరంగా తెలుసుకుందాం.  

        సూర్యుడు సాధారణంగా సెప్టెంబర్ మొదటి వారంలో ఉత్తర నక్షత్రంలోకి ప్రవేశిస్తాడు, హస్త నక్షత్రంలోకి సెప్టెంబర్ చివరి వారంలో (లేదా) అక్టోబర్ తోలి వారంలో ప్రవేశిస్తాడు. సాధారణంగా SEPT, OCT నెలల్లో వర్షాలు విస్తారంగా కురుస్తాయి. ఈ వర్షాలు వారి పంటకు, ఇతర ఖరీఫ్ పంటలకు చాలా కీలకం. అందుకే ఉత్తర హస్త నక్షత్రాలలో వర్షాలు కురవడం ఖాయం, అవి కురిస్తేనే పంటలకు నీరు పుష్కలంగా లభిస్తుంది. అనే అర్థంలో ఈ సామెతను పూర్వీకులు ఉపయోగించేవారు. 

ముగింపు

ఉత్తర-హస్తల వర్షాలు కేవలం వాతావరణ అంచనా మాత్రమే కాదు, శతాబ్దాల అనుభవం నుండి పుట్టిన వ్యవసాయ ప్రణాళిక.

ఈ సంప్రదాయ జ్ఞానాన్ని గుర్తు చేసుకుంటూ, మీ ప్రాంతంలో ఈ నక్షత్రాలలో వర్షాలు ఎలా ఉన్నాయి?

మీ ప్రాంతంలో వానల గురించి ఇలాంటి మరేదైనా సామెత ఉంటే కామెంట్లలో మాతో పంచుకోండి!

💐 వయ్యారి భామ (Vayyari Bhama/Parthenium hysterophorus/Congress Grass / Carrot Weed) మొక్కలు – తొలగింపు, వ్యాధులు & నియంత్రణ మార్గాలు

పరిచయం

        Parthenium hysterophorus అనే ఈ మొక్కను సాధారణంగా Congress Grass, Carrot Weed, White Top అని పిలుస్తారు. ఇది భారతదేశంలో చాలా వేగంగా వ్యాపించే ప్రమాదకరమైన వీడ్ (కలుపు మొక్క). వ్యవసాయ పంటలు, పశువుల మేత భూములు మాత్రమే కాకుండా రోడ్డు పక్కన, ఖాళీ ప్లాట్లలో పెద్ద ఎత్తులో పెరుగుతుంది.

        ఈ కలుపు మొక్కను తాకినా, వాసన పీల్చినా అలర్జీ, చర్మవాపు, శ్వాస సమస్యలు, ఆస్తమా వంటి సమస్యలు వస్తాయి. పొలాల్లో తిరుగుతూ దీని పుప్పొడిని పీలిస్తే కళ్లు ఎర్రబడటం, కళ్లు వాయడం... ఎండిపోయిన వయ్యారిభామ మొక్కలను తగలబెట్టినప్పుడు ఆ పొగను పీలిస్తే శ్వాసకోశ వ్యాధులు వచ్చే అవకాశం ఉంది. అలాగే పంటల దిగుబడిని 40–70% వరకు తగ్గించే శక్తి కూడా ఉంది. కాబట్టి Congress grass నివారణ అత్యవసరం.

⚠️ Congress Grass (Parthenium) వల్ల కలిగే నష్టాలు

ఈ కలుపు మొక్క పంటలపై మరియు జీవాలపై తీవ్రమైన నష్టాన్ని కలిగిస్తుంది:

🌱 వ్యవసాయ నష్టాలు (Agricultural Losses):

• పోటీ ప్రభావం (Competition): Parthenium నీరు, పోషకాలు, మరియు సూర్యరశ్మి కోసం పంటలతో తీవ్రంగా పోటీ పడి, వాటి ఎదుగుదలను గణనీయంగా తగ్గిస్తుంది.

• అల్లోపతీ ప్రభావం (Allelopathy): ఇది పార్థేనిన్ (Parthenin) అనే విషపూరిత రసాయనాలను విడుదల చేస్తుంది. దీని కారణంగా పంట విత్తనాలు మొలకెత్తకుండా, మొక్కల పెరుగుదల ఆగిపోయేలా చేస్తుంది.

• నేల క్షీణత (Soil Degradation): నేలలోని ముఖ్యమైన పోషకాల శాతాన్ని తగ్గిస్తుంది, భూసారం దెబ్బతింటుంది.

👨‍⚕️ మనుషుల ఆరోగ్య నష్టాలు (Human Health Effects):

• చర్మ వ్యాధులు (Dermatitis): దీనిని తాకినప్పుడు లేదా దాని పుప్పొడి గాలిలో ఉన్నప్పుడు అలర్జిక్ కాంటాక్ట్ డెర్మటైటిస్ (Allergic Contact Dermatitis) వంటి తీవ్రమైన చర్మ దద్దుర్లు (Rashes) వస్తాయి.

• శ్వాసకోశ సమస్యలు (Respiratory Issues): పుప్పొడి (Pollen) గాలి ద్వారా ఊపిరితిత్తుల్లోకి వెళ్లి ఆస్తమా, హే ఫీవర్ (Hay Fever), బ్రాంకైటిస్ వంటి తీవ్ర శ్వాస సమస్యలకు కారణమవుతుంది.

• ఎలర్జీలు: కళ్ళు ఎర్రబడటం, కళ్ళు వాయడం వంటి అలర్జీలు సాధారణం.

🐄 పశువులపై ప్రభావం (Impact on Livestock):

• విషపూరితం (Toxicity): ఇది పశువులకు విషపూరితమైనది. పశువులు ఈ మొక్కను తింటే జీర్ణ సమస్యలు, పాల ఉత్పత్తి తగ్గడం మరియు పశువుల ఆరోగ్యం దెబ్బతినడం జరుగుతుంది.

🧹 Parthenium Removal – నియంత్రణ & తొలగింపు పద్ధతులు

1️⃣ Manual Removal (చేతితో తొలగింపు)

• మొక్కలు పూతకు రాకముందే 6–8 వారాల వయస్సులో రూటుతో సహా తీసేయాలి

• చేతులకు గ్లౌవ్స్, మాస్క్ తప్పనిసరి

• తీసిన మొక్కలను కాల్చేయాలి లేదా 3–4 రోజులు ఎండలో వదిలిపెట్టాలి. 

2️⃣ Chemical Control (రసాయన నివారణ)

        వయ్యారిభామ నిర్మూలనకు పంట మొలకెత్తక ముందు అట్రాజిన్ రసాయన మందును లీటర్ నీటికి 4 గ్రాములు కలిపి పిచికారీ చేయాలి. పంట మొలకెత్తిన 15 నుండి 20 రోజులకు... లీటరు నీటికి 2 గ్రాముల 2,4-డి సోడియం సాల్ట్ కలిపి పిచికారీ చేయాలి. బంజరు భూముల్లో లీటరు నీటికి 5 గ్రాముల అట్రాజిన్ మందు కలిపి పిచికారీ చేసి వయ్యారిభామను నివారించవచ్చు. 

కలుపు నివారణ మందులను పిచికారీ చేసేటప్పుడు పక్క పంటలపై పడకుండా జాగ్రత్తపడాలి.   

మందు	మోతాదు	వాడే సమయం
Glyphosate 1%	10ml/litre	చిన్న మొక్కలపై
2,4-D sodium salt 1kg/acre	స్ప్రే	పుష్పం రావడానికి ముందు
Metsulfuron methyl + Chlorimuron	4g/acre	రోడ్డు పక్కల ప్రాంతాల్లో

3️⃣ Biological Control (జీవ నియంత్రణ)

• Zygogramma bicolorata అనే పానామా బీటిల్‌ను విడుదల చేస్తారు

• ఇది Parthenium ఆకులను తింటుంది & మొక్క మరణిస్తుంది

4️⃣ Mulching & Soil covering

• పండ్లతోటల్లో ప్లాస్టిక్ మల్చింగ్, సన్నపురుగు దాడి తగ్గిస్తుంది.

5️⃣ Competitive Crops

• Stylo, Lucerne, Guinea grass విత్తితే Parthenium పెరగదు.

• పొలం గట్లు, బంజరు భూముల్లో జొన్న, జీలుగ మొక్కలు, తంగేడు చెట్లు పెంచాలి. 

🌳 Prevention / Future Control

• విత్తనాలు రాకముందే తొలగించాలి

• పంటల మధ్య ఖాళీ ప్రదేశాలు ఉండకూడదు

• రోడ్డు పక్కల, కాలువల ప్రాంతాలు తరచూ శుభ్రపరచాలి

• గ్రామ స్థాయిలో అవగాహన కార్యక్రమాలు నిర్వహించాలి.

🔚 ముగింపు

        Parthenium hysterophorus పంటలకు, పశువులకు మరియు మన ఆరోగ్యానికి చాలా ప్రమాదకరమైన కలుపు మొక్క. సమయానికి తొలగింపు, రసాయన నియంత్రణ & జీవ నియంత్రణ పద్ధతులు పాటిస్తే దీనిని పూర్తిగా తగ్గించవచ్చు. ఖాళీ భూములు ఈ కలుపు చెత్త మొక్కతో నిండిపోయే ముందు గ్రామ/ఫార్మ్ స్థాయిలో కలిసి నియంత్రించడం అవసరం.